Als het om de zorg gaat durven politieke partijen geen vervelende keuzes te maken
(HuisartsVandaag) Nederlanders ondervinden zelf aan den lijve dat het ooit zo bejubelde Nederlandse zorgsysteem piept en kraakt. Een oplopend huisartsentekort, personeelstekort, lange wachttijden in de ggz, patiënten die dikwijls maanden moeten wachten op een behandeling en ouderen die door een tekort aan verpleeghuizen soms pas in aanmerking komen voor een plek wanneer het al te laat is. Het zijn slechts enkele voorbeelden van de problemen waarmee de zorgsector kampt en waarvoor opeenvolgende kabinetten geen passende oplossingen voor konden bedenken.
Geen wonder dat kiezers de zorg noemen als een van de belangrijkste politieke thema’s, zo schrijft de Volkskrant. Opvallend genoeg speelt de zorg in de verkiezingsprogramma’s van alle politieke partijen een ondergeschikte rol. Alle partijen willen meer zorg en meer geld voor die zorg zonder aan te geven waar dat benodigde extra geld vandaan moet komen. En oplossingen voor de huidige problemen in de zorgsector hebben het papier van die verkiezingsprogramma’s niet gehaald. Wat overblijft is een focus op het afschaffen, verlagen of handhaven van het eigen risico.
Geen enkele partij lijkt de groei van de zorgkosten te willen beperken
In de campagnes is het contrast tussen de gevoelde urgentie en de aandacht voor de zorg vooralsnog groot. SP-lijsttrekker Lilian Marijnissen probeerde vorige week met een ‘zorgalarm’ het onderwerp weliswaar hoger op de agenda te krijgen, toch lijken de meeste partijen het liever uit de weg te gaan.
Dat is ook niet gek. Wie harde keuzes in het partijprogramma durft te maken, zal op weinig enthousiasme kunnen rekenen. Niemand wil immers minder zorg voor kwetsbare ouderen, regionale ziekenhuizen sluiten of de zorgkosten voor burgers verder verhogen. In de verkiezingsprogramma’s worden zulke keuzes dan ook nauwelijks gemaakt. Het beeld is juist dat de partijen méér zorg willen.
Dat blijkt ook uit de doorrekening van acht verkiezingsprogramma’s door het Centraal Planbureau (CPB). De zorguitgaven nemen bij alle partijen toe. Ook Gupta Strategists, een onafhankelijk adviesbureau voor de zorgsector, kwam na het bekijken van de partijprogramma’s tot de conclusie dat geen enkele partij plannen lijkt te hebben om de groei van de zorgkosten te beperken. Oftewel: de grootste bedreiging voor de schatkist wordt grotendeels genegeerd.
Bij GroenLinks-PvdA stijgen de zorguitgaven het hardst
Wel zijn er verschillen in de mate waarin partijen de burger laten meebetalen aan de zorg. De partijen die de burger het meest ontzien, laten de zorgkosten ook het hardst toenemen. Van de acht partijen die het programma lieten doorrekenen, stijgen de kosten het meest bij GroenLinks-PvdA. In plaats van de 13 miljard euro die er bij ongewijzigd beleid al bijkomt in de komende kabinetsperiode, stijgen de kosten bij het doorvoeren van hun plannen met 17,6 miljard.